ترمز ABS

ترمز ABS چیست؟

نگه داشتن خودرو در مواقع اضطراری کار بسیار سختی است. سیستم ضد بلوکه همانند یک سیستم عصبی در این گونه موارد وارد عمل میشه. در حقیقت در سطوح لغزنده رانندگان حرفه ای هم نمی توانند بدون ترمز ABS مثل رانندگان آماتور با ترمزهای ABS خودروی خود را متوقف کنند. عملکرد ترمز ABS بسیار ساده است. وقتی شما روی یخ رانندگی میکنید اگر به آرامی ترمز کنید بخوبی متوقف میشوید. اگر ترمز شدید بگیرید ممکن است چندین متر لیز بخورید ضمن اینکه کنترل خودرو از دستانتان خارج میشود .ممکن است با خودرو های دیگر تصادف کنید. یکی از روشهایی که رانندگان ماهر استفاده میکنند این است که وقتی ترمز را روی یخ فشار میدهند مواظب این هستند که چرخها قفل نکنند بمحض اینکه این عمل اتفاق افتاد لحظه ای پا را از روی ترمز بر میدارند. سیستم ABS این کار را برای شما بطور اتوماتیک انجام میدهد. در نتیجه زمان توقف کوتاه تر میشود و دیگر اینکه در هنگام ترمز شما توانائی هدایت ماشین بوسیله فرمان خودرو را دارید سیستم ABS ترکیبی از سیستم های الکترونیکی و هیدرولیکی است که مانع از قفل شدن چرخها می شود .

اجزای سیستم ترمز ABS

الف) واحد کنترل الکترونیکی یا ECU
ب ) واحد کنترل هیدرولیکی یا HCU
پ ) پمپ
ت ) سیلندر اصلی
ه ) سلونوئیدها
د ) انبارها اکومولاتورها
ز ) سنسورهای سرعت
ر ) سایر تجهیزات ورودی واحد
خ ) کنترل الکترونیکی

عملکرد

در هنگام گرفتن ترمز سنسورهای هر چرخ تعداد دوران هر چرخ در دقیقه ( سرعت چرخشی چرخ) را به ECU منتقل می کنند و اگر ECU تشخیص داد که دور یکی از چرخها از بقیه از حد مجاز کمتر باشد به سوپاپ سولنوئید solenoid دستور باز شدن می دهد که امر باعث افت فشار روغن در پمپ آن چرخ می شود و در نتیجه نیروی ترمز در چرخ کمتر شده و چرخ از حالت قفل شدن رها می شود. این عمل تا هنگامی ادامه پیدا ی کند که دور چرخ مورد نظر با بقیه چرخ ها یکی شود.
به دلیل پیچیدگی سیستم ، یک دستگاه تست خودکار« self-test » در هنگام روشن شدن موتور وضعیت را چک کرده و در صورت پیدا نشدن عیبی چراغ اخطار سیستم ضد قفل و چراغ ترمز ها خاموش می شود. اگر یکی از اجزاء سیستم دچار اختلال شود چراغ های اخطار به سرعت روشن خواهند شد . اگر چراغ ضد قفل Anti-Lock روشن شود به این معنی است که یکی از اجزاء و این سیستم خراب شده اند ولی خودرو توان ترمز را دارد.اگر هر دو چراغ اخطار « Anti-Lock و ترمز » روشن شوند یعنی وضعیت بحرانی و خودرو توان ترمز کردن خود را به طور کلی از دست داده است « یا خیلی کاهش یافته ».

اگر فقط چراغ اخطار ترمز روشن شود به این معنی است که قدرت ترمز خودرو کاهش یافته که این امر می تواند به دلیل کاهش سطح سیال پمپ یا فرسودگی لنت ها brake pads باشد.

وسیله نقلیه ای که مجهز به ترمز ضد قفل است پای شما باید بطور ثابت روی پدال ترمز باشد در این حالت دستگاه ضد قفل ترمز را برای شما پمپ می کند و شما می توانید با خیال راحت تری به رانندگی بپردازید .
کار ویژه این سیستم ضد قفل این است که با فشاری متغییر بر سیستم ضد قفل به طور اتوماتیک بر روی هر چرخ وارد شده و به مدت بسیار کوتاهی چرخها را محصور کندو در حالتی که جاده تغییر حالت می دهد ترمز با تغییر حالت هندسی جاده خود را تنظیم می کند.بیشتر ماشینهای جدید دارای سیستم ترمز ضد قفل استاندارد و اختیاری هستند.تا در مکانهای مختلف آب و هوائی ماشین شما و همچنین خودتان را در مقابل حوادث ناگهانی حفظ کند بر روی داشبورد چراغ زرد رنگی وجود دارد که در صورت فعال بودن ترمز ضد قفل روشن است.تفاوت وسایل نقلیه دارای ترمز ضد قفل در این است که این سیستم بر هر چهار چرخ وسیله نقلیه اثر میگذارد و باعث محصور کردن چرخها و در مسیر نگه داشتن اتومبیل میگردد.

وقتی که ترمز ضد قفل فعال است شما ممکن است یک لرزش ناچیزی را در زیر پدال ترمز احساس کنید که نتیجه فعال بودن ترمز ضد قفل و پمپاژ کردن آن به پدال است و یک صدای وزوز ناچیزی هم شنیده می شود.شاید اتومبیلهای دارای ترمز ضد قفل سریع تر از بقیه اتومبیلها باشند ولی تفاوت عمده آن با وسایل دیگر در این است که در موقع ترمز گرفتن وسیله نقلیه را سریع تر و در زمان کوتاهی متوقف می کند حتی در مکانهایی که سطحی یخ زده ولیز دارند. پس این سیستم با تعداد دفعات زیاد با فاصله های کم بر روی چرخ تاثیر میگذارد.

تاریخچه تکامل ترمز ABS

ترمزهاي هيدروليك از سيستم‌هاي مطمئن‌ ترمز محسوب مي‌شود. اما اين سيستم در ابتدا داراي عيب‌هاي بزرگي بود. اگر هر گاه به دليلي، شكستگي جزئي در يكي از لوله‌هاي ترمزها به وجود مي‌آمد در اثر نشت مايع ترمز يا وارد شدن هوا در سيستم، تمام سيستم ترمز از حالت فعاليت خود بيرون آمده و خطرآفرين مي‌شد.
براي از ميان برداشتن اين عيب، خودروسازان و شركت‌هاي توليد‌كننده سيستم‌هاي ترمز مجبور به تقسيم كردن نيروي ترمز از طريق فشار هيدروليك به دو بخش شدند. يكي از اين بخش‌ها به چرخ‌هاي جلو و ديگري به بخش‌هاي عقب فشار وارد مي‌آورد طراحي و توليد اين سيستم جديد بسيار مثبت بود، ولي به نظر مي‌رسيد آنچنان از خطرات احتمالي آن نمي‌كاست، چرا كه در اين صورت ايجاد شكستگي در لوله‌هاي ترمز جلو و قفل يا بلوكه‌كردن چرخ‌هاي عقب، خودرو به شدت به دور خود چرخيده و از كنترل خارج مي‌شد.
اما سوئدي‌ها راه‌حل اين مشكل را پيدا كردند. كمپاني ( ساب SAAB ) ترمزهاي هيدروليك دو كاناله به صورت ضربدري را طراحي و توليد كرد به اين صورت كه چرخ سمت راست جلو به همراه چرخ‌سمت چپ عقب از يك كانال و چرخ سمت چپ جلو به همراه چرخ سمت راست عقب از كانال ديگر تغذيه مي‌شدند.
ولي كمپاني‌‌هاي خودروسازي ولوو و بي‌ام‌ و بر روي طرح نسبتا بهتري كار كردند به اين ترتيب كه با هر دو چرخ جلو هر كدام از يك كانال تغذيه مي‌شدند چرخ‌هاي عقب نيز از كانال مستقلي بهره مي‌بردند. در اين صورت در اثر بروز اشكال يا شكستگي در يكي از لوله‌هاي هيدروليك چرخ‌ها تنها همان چرخ بود كه قابليت ترمزگيري را از دست مي‌داد و در كنترل خودرو اشكال عمده‌‌اي پيش نمي‌آمد اما سيستم ترمز در خودروها نيز در دنيا به سرعت ديگر بخش‌ها رشد داشت و خوشبختانه در حال حاضر ترمزهاي سه و چهاركاناله ضد بلوكه ABS در بيشتر خودروها به صورت استاندارد وجود دارد.

ترمزگيري صحيح با ABS

در شرايط بحراني (مواجه شدن با موانع) فورا پدال كلاچ را گرفته و با تمام نيرو به طور مداوم روي پدال ترمز فشار دهيد.
در اين زمان ABS شروع به كار كرده و شما قادر خواهيد بود خودروي خود را در مسير دلخواه هدايت كرده و از برخورد با موانع جلوگيري كنيد.

دو قانون مهم هنگام ترمزگيري با سيستم ABS

1- فورا كلاچ را بگيريد و با تمام نيرو روي پدال ترمز به طور مداوم فشار دهيد.
2- با وجود ترمزگيري كامل، خودرو را در مسير دلخواه هدايت كنيد.

مزاياي سيستم ABS

سيستم ترمز مجهز به ABS قادر است وضعيت ايمن‌تري را براي خودرو ايجاد كند.
كاهش خط قرمز افزايش پايداري خودرو در جاده‌هاي لغزنده افزايش كنترل فرمان كاهش اثر شرايط متفاوت جاده بر روي لاستيك‌ها، كاهش‌ مقدار لرزش لاستيك و سيستم تعليق در ترمز و پايداري خودرو در جاده‌هاي ناهمگن به هنگام ترمز شديد از فوايد اين سيستم است.

نكات ايمني

با اين كه سيستم ABS داراي ايمني بالايي است، ولي وجود آن در خودرو نبايد باعث سرپيچي راننده از رعايت مقررات رانندگي به خصوص سرعت‌هاي غيرمجاز، رعايت نكردن فاصله ايمني و سرعت مناسب در پيچ‌ها شود.
به عبارت ديگر بهره‌مندي از سيستم‌هاي ايمني به معناي ناديده گرفتن ايمني نيست.
انجام تغييرات شخصي در خودرو (مثلا ترمز، بدنه‌ها و يا چرخ‌ها) مي‌تواند بر عملكرد سيستم ABS تاثير منفي بگذارد.
با وجود اين در حال حاضر سيستم ترمز ABS مطمئن‌‌ترين ترمزي است كه تكنولوژي آن در صنعت خودروي ما وارد شده است و شايد روزي شاهد باشيم كه با بالا رفتن تقاضاي عمومي براي خودروهاي مجهز به ترمز ABS اعمال فشار از سوي راهنمايي و رانندگي ديگر خودرويي بدون ترمز ABS توليد و عرضه نشود.

انواع سیستم های ترمز ABS

1) چهار کاناله:
برای هر چرخ یک سنسور سرعت و یک سوپاپ وجود دارد این بهترین نوعABS است .
2) سه کاناله:
برای هر کدام از چرخهای جلو یک سنسور و یک سوپاپ و برای دو چرخ عقب یک سنسور و یک سوپاپ وجود دارد که معمولا داخل اکسل عقب نصب میشود در این نوع ممکن است یکی از چرخهای عقب قفل کند. مثلا در شرایطی که یک چرخ روی گازوئیل و چرخ دیگر روی زمین خشک است.
3) تک کاناله:
که برای دو چرخ عقب یک سنسور و یک سوپاپ وجود دارد.
شرکت های خودروسازی جهان از سیستم های ترمز ABS مختلفی بر روی خودروهایشان استفاده
می کنند که اصولا کار و کلیات سیستم های ABS را دارا می باشد اما با هم فرق های دارند
الف) سیستم های بندیکس (ترمز ABS)
ب) سیستم های بوش (ترمز ABS)
پ) سیستم های کلسی – هایز (ترمز ABS)
ت) سیستم های دلفی- چیسیس (ترمز ABS)
ز) سیستم های نیپوندنسو و نیسین و سومیتوو (ترمز ABS)
ر) سیستم های توس (ترمز ABS)
د) سیستم های تویوتا (ترمز ABS)
http://irantamam.blogfa.com
http://www.mohammadonline20.blogfa.com
http://iranclubs.org
http://khodroha.com
http://forum.charnabsh.com
/خ